W trakcie konfliktu na Ukrainie giną artyści tworzący kulturę!

Wojna zbiera żniwo przede wszystkim ludzkiego życia, zabijając nie tylko żołnierzy walczących na polu boju, ale i cywilów z dala – zdawałoby się – od linii frontu. W wojnie giną ludzie kultury, nauki, sztuki. Za każdym razem jest to nieodwracalny cios w niematerialne dziedzictwo danego państwa i narodu, a niejednokrotnie i w dziedzictwo ponadnarodowe.

Od początku rosyjskiej agresji na Ukrainie zginęło już co najmniej kilkoro ludzi kultury. Już w pierwszych dniach wojny podczas ostrzału Kijowa pod śmiertelny ogień wroga trafił Artem Datsyshyn – solista trupy baletowej Narodowej Opery Ukrainy. Artysta baletu, laureat międzynarodowych konkursów Serge Lifara (1996) i Rudolfa Nurijewa (1998). Wcielał się w główne postaci w takich baletach jak „Jezioro Łabędzie”, „Dziadek do orzechów”, „Śpiąca Królewna” P. Czajkowsksiego, „Giselle” A. Adama, „Bajadera” L. Minkusa, „Romeo i Julia” S. Prokofiewa. Został zapamiętany jako utalentowany artysta, wyróżniający się akademicką wyrazistością i doskonałym warsztatem tanecznym, umiejętnością oddania psychologicznego charakteru postaci i romantycznej wzniosłości obrazu.

Niecały miesiąc później 17 marca 2022 r. podczas kolejnego ostrzału rakietowego ukraińskiej stolicy zginęła aktorka teatralna i filmowa, zasłużona artystka Ukrainy Oksana Shvets. Przez całe życie związana z deskami Narodowego Teatru Młodego w Kijowie, zaczynając od pierwszej sztuki w historii tego teatru – „Powrócę do ciebie wraz z wiosną” O. Kazancewa. Dalej była niezliczona ilość scenicznych wcieleń, m. in. w „Dumie o miłości”, „Sirano de Bergerac”, „Słowo o pułku Igora”, „Reportaż”, „Mała drużyna futbolowa”, „Za dwoma zającami”, „Dyktatura sumienia”. Jak wspomina na swoim FB Oleg Vergelis, jedną z jej ostatnich ról była postać teściowej w sztuce „Zaczarowany”, którą aktorka odegrała w sposób nie podkreślający złość, ale na odwrót miękki i subtelny.

W marcu w Irpieniu pod Kijowem śmierć poniósł walczący w szeregach Kijowskiej Obrony Terytorialnej ukraiński muzyk oraz aktor teatralny i filmowy Pavlo Li. „Cienie zapomnianych przodków” były jego trzecią rolą filmową.

Straszna wojna na Ukrainie nie dała szansy na życie już ponad 200 dzieciom. Wśród nich znalazły się najmłodsze talenty mariupolskiego Teatru Koncepcja – Yelizaveta Ochkur i Sonia Amelchykova, odtwórczynie głównej roli Łucji w sztuce „Lew, czarownica i stara szafa” na podstawie „Opowieści z Narnii”. Pogodne, czarujące, niezwykle utalentowane. Reżyser teatru wspomina jedną z lekcji sztuki teatralnej, na której najbardziej ujęło go to, co powiedziały o starej jodle: „Cierpi na przenikliwe zimno, dostarcza nam drewno na opał, jest dumna i piękna, choć bardzo stara, zasługuje na szacunek. My też pewnego dnia zestarzejemy się z tobą…”.

Podczas trwającej blisko miesiąca okupacji rosyjskiej w Buczy pod Kijowem słynna artystka pokolenia „Szistdesiatnykiw” Liubow Panczenko przebywała w swoim domu, nie mając dostępu do żywności, co spowodowało mocne wycieńczenie organizmu. Jej dom również został bardzo zniszczony. Po wyzwoleniu miasta trafiła do szpitala w Kijowie, w którym pod koniec kwietnia zmarła.

Liubow Panczenko należała do pokolenia „Szistdesiatnykiw” – środowiska ukraińskiej inteligencji twórczej, która stworzyła w latach 60-tych XX w. ruch na rzecz odrodzenia ukraińskiej kultury, działając pomimo prześladowań i wbrew warunkom stawianym przez radziecką cenzurę. Jej twórczość wyróżniał mocny ukraiński koloryt, opierała się na doskonale jej znane motywy ludowe.